چه وقت واکسن در دسترس من خواهد بود؟
به دلیل حجم بالای تقاضای جهانی و تولید تدریجی واکسن و عدم امکان دسترسی همزمان همه افراد به واکسن، در همه کشورها اولویت‌بندی جمعیتی میشود. اولویت‌بندی گروه‌های جمعیتی برای دریافت واکسن کووید ۱۹ بر اساس شواهد علمی و اصول و ارزش‌های اخلاقی انجام میشود.
اولویت‌بندی گروه‌های جمعیتی برای دریافت واکسن چگونه است؟
بر اساس سند ملی واکسیناسیون کوید۱۹، واکسیناسیون در ۴ فاز انجام میشود.
در فاز اول واکسن برای گروه‌های زیر تزریق میشود:
کارکنان ارایه دهنده خدمات بهداشتی درمانی که در خط اول پاسخگویی به بیماران کووید هستند.
افراد با ریسک بسیار بالای بستری شدن و مرگ به دلیل کووید مانند:
افراد با ریسک بالاو افراد کم‌توان ذهنی و جسمی ساکن در مراکز نگهداری و پرسنل این مراکز
افراد ساکن در خانه‌های سالمندان و پرسنل خانه‌های سالمندان
جانبازان ساکن در مراکز نگهداری جانبازان و پرسنل این مراکز، و جانبازان بالای ۵۰ درصد و جانبازان شیمیایی تنفسی
گروه‌هایی که در فاز دوم واکسن دریافت می‌کنند عبارتند از:
افراد مسن
بالای ۸۰ سال/ ۷۵ سال/ ۷۰ سال/ ۶۵ سال
افراد با بیماریها و شرایط زمینه ای پر ریسک ۱۶ تا ۶۴سال (بر اساس اولویت سنی از بالا به پایین در لایه‌های ۱۰ سال به ۱۰ سال از ۶۴ سال به پایین) شامل:
(ابتلا به بیماریهای خاص مانند سرطان تحت درمان با شیمی درمانی یا پرتودرمانی، بیماران پیوند عضو شده یا سایر بیماران دریافت‌کننده داروهای سرکوب کننده یا تضعیف کننده ایمنی یا مبتلا به نقص سیستم ایمنی، بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماریهای قلبی و پرفشاری خون و چاقی مفرط )
گروه‌هایی گه در فاز ۳ واکسن دریافت می‌کنند عبارتند از:
افراد ساکن در مراکز نگهداری جمعی و پرسنل آنها مانند:
افراد ساکن در زندان‌ها، مراکز تادیب زیر نظر سازمان زندان‌ها/ افراد ساکن در گرمخانه‌ها و سکونت‌گاه‌های موقت شهرداری ها
سربازان و نظامیان ساکن در آسایشگاه های شبانه روزی در نهادهای نظامی و انتظامی
افراد ساکن در مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست و بدسرپرست
مهاجرین ساکن در کمپ‌های رسمی مهاجرین / مددجویان ساکن در کمپ‌های ترک اعتیاد
سایر پرسنل نظام سلامت که در خط اول پاسخگویی به بیماران کووید نیستند.
افراد در مشاغلی که در تماس بیشتر با مردم و خطر بیشتر ابتلا هستند {مانند پرسنل شعب بانک‌ها، حمل و نقل عمومی، پلیس، معلمین و سایر کارکنان مدارس، پرسنل تولید و توزیع مواد سوختی، تولید و توزیع مواد خوراکی، پشتیبانی زیرساخت‌ها)برق، آب، گاز، ارتباطات(،خدمات شهری)آتش نشان، پاکبان،....)، مراقبان و سایر کارکنان مهد‌کودک‌ها}
افراد ۵۵ تا ۶۴ سال
در فاز چهارم، سایر افراد جامعه بر اساس اولویت سنی و بیماری زمینه ای واکسن دریافت می‌کند
اگر بیماری زمینه ای داشته باشم می توانم واکسن کووید۱۹ دریافت کنم؟
افرادی که دارای بیماری زمینه ای هستند، اگر سابقه واکنش آلرژیک فوری یا شدید به واکسن کووید ۱۹یا به مواد موجود در واکسن را نداشته باشند می توانند واکسن کووید ۱۹دریافت کنند. واکسیناسیون افراد بالغ در هر سنی و با بیماری های زمینه ای اهمیت زیادی دارد زیرا با درجات مختلف در معرض خطر بیماری شدید ناشی از کووید ۱۹ هستند.
من می توانم انتخاب کنم که چه واکسنی را دریافت کنم؟
توجه به این جمله که "بهترین واکسن واکسنی است که زودتر از بقیه به دست شما می رسد"، نشان از اهمیت سرعت واکسیناسیون همگانی است و اهمیت کمتر نوع واکسنی که استفاده میشود. هر چند تمام واکسن‌های تایید شده بازار فاز مطالعات بالینی را طی کرده و ایمن و بی‌خطر هستند اما همواره این حق برای افراد وجود دارد که در صورتی‌که چند نوع واکسن برای تزریق در اختیار داشته باشد، بتواند واکسن مورد انتخاب خود را دریافت نماید. در همه دنیا توصیه میشود که منتظر برند خاصی نباشید و هر چه زودتر خود را ایمن نمایید.
شایع‌ترین عوارض جانبی که پس از دریافت واکسن های کووید۱۹ ممکن است رخ دهد، چیست؟
بعد از واکسیناسیون ممکن است عوارض جانبی محدود و خفیفی رخ دهد که طبیعی است ونشانه آن است که واکسن، بدن شما را محافظت می‌کند. عوارض جانبی رایج عبارتند از درد در محل تزریق، قرمزی و تورم در بازودر محل ورود سوزن، و همچنین خستگی، سردرد، درد عضلانی، لرز، تب گذرا و برخی علایم خفیف دیگر. گاهی این عوارض جانبی می‌تواند توانایی شما را در انجام فعالیت‌های روزمره را تحت تأثیر قرار دهد، و نیاز به استراحت داشته باشید اما معمولا در طی چند روز برطرف میشود.
واکسن کووید۱۹ چه مدت ایمنی ایجاد خواهد کرد؟
.حسب اطلاعات فعلی، افرادیکه مبتلا به بیماری شده‌اند حداقل تا ۶ ماه در مقابل ابتلا به بیماری مصون هستند و احتمال ابتلای مجدد در این دوره زمانی بسیار نادر است. در مقایسه با عوارض خفیف واکسن، آنچه مشخص است این است که خود بیماری کووید ۱۹ می‌تواند باعث بیماری شدید و مرگ بسیاری از افراد شود، در صورتی که به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شویم، خطر انتقال بیماری به عزیزانمان که در معرض ابتلا به نوع شدید بیماری هستند وجود دارد. بنابراین، تزریق واکسن کووید ۱۹، انتخاب مطمئن‌تری است
اگر من ۲ دوز واکسن را بزنم، آیا نیاز است که ماسک بزنم و فاصله‌ام را با دیگران حفظ کنم؟
بله در حال حاضر افرادیکه به طور کامل واکسینه شده و دو دوز خود را دریافت نموده‌اند باید در جامعه همچنان فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک مناسب را رعایت نمایند. بدلیل اینکه ممکن است واکسن صد درد صد باعث ایمن شدن شما نشده باشد و لذا در معرض خطر ابتلا باشید. علاوه بر این اگر مصون شده باشید ولی ممکن است مصونیت حاصله سبب محافظت شما از بیماری شدید و عوارض آن شود ولی ممکن است فرم خفیف بیماری را بگیرید و بدون آنکه متوجه شوید به دیگران بیماری را منتشر کنید، لذا باید همچنان توصیه‌های بهداشتی را رعایت کنید.
اگر من قبلا مبتلا به کووید۱۹ شده باشم و بهبودی حاصل شده باشد، نیاز است که واکسن کووید۱۹ را دریافت کتم؟
مطالعات نشان داده که بعد از ابتلا به بیماری تا حدود ۶ ماه میزان آنتی بادی محافظتی در بدن باقی می‌ماند لذا به افرادیکه مبتلا شده اند تا ۶ ماه نیازی به دریافت واکسن ندارند تا امکان دریافت واکسن برای افراد بیشتری فراهم شود.
واکسن کووید۱۹ از چه چیزی ساخته شده اند؟
واکسن اسپوتنیک و واکسن استرازنکا/آکسفورد فقط دارای قطعاتی از ژن ویروس عامل کوید۱۹ هستند که توسط یک حامل موقت (آدنوویروسی که خودش قابلیت تکثیر و بیماریزایی در بدن را از دست داده است و تنها مانند اتوبوسی برای حمل کدهای ژنتیکی کوید۱۹ عمل می کند) و لذا ایمنی بخشی خوبی داشته و قادر به ایجاد بیماری به هیچ وجه نیستند.
واکسن بهارات ویروس کاملا غیرفعال شده‌ای است که توانایی بیماریزایی کوید۱۹ را ندارد و به شکل ویال‌های حاوی مایع شفاف آماده تزریق می‌باشد. و برای سن ۱۸ تا ۵۵ سال مورد استفاده قرار می‌گیرد.
واکسن سینوفارم هم همانند واکسن بهارات ویروسی کاملا غیرفعال است که تمام قطعات ایمنی زای خود را دارد و در ایران برای گروه سنی ۱۸ سال و بالاتر (بالای ۶۰ سال نیز مجاز است) مورد استفاده قرار می گیرد.
چه کسانی برای دریافت واکسن باید پول پرداخت کنند؟
وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی برنامه واکسیناسیون رایگان تمامی آحاد مردم را در دست اجرا دارد و هزینه‌ای توسط مردم برای دریافت واکسن پرداخت نمی‌شود.
هر کس که در کشور جمهوری اسلامی ایران ساکن است، فارغ از ملیت و قوم و زبان، واکسینه خواهد شد و نیاز به داشتن دفترچه بیمه، یا پرداخت هزینه به هیچ عنوان نمی‌باشد.
چند دوز واکسن کووید۱۹ نیاز هست که ما دریافت کنیم؟
در حال حاضر تمام واکسن های وارداتی موجود در بازار نیاز به دو دوزدارند. به فاصله بین دودوز باید توجه نمود و نباید دوز دوم را زودتر از فاصله زمانی توصیه شده دریافت کنید. وزارت بهداشت درزمان مقرر برای دریافت دوز دوم نیز همانند دوزاول، به شما پیامک یادآوری خواهد زد.
می توانم واکسن کووید۱۹ را دریافت کنم در حالی که اکنون مبتلا به کووید۱۹ هستم؟
خیر. افراد مبتلا به کووید ۱۹ که علایم دارند مجاز به دریافت هیچ واکسنی نیستند. در صورت نیاز برای واکسیناسیون مانند آنفلوانزا باید حداقل ۲ هفته از بهبود علایم بیماری کرونا گذشته باشد. در مورد واکسن کرونا بعد از ابتلا به بیماری تا ۶ ماه ایمنی کافی در بدن فرد باقی می ماند لذا تا ۶ ماه نیازی به واکسن کرونا ندارند.
آیا کودکان مجاز به تزریق واکسن کووید ۱۹ هستند؟
در حال حاضر واکسن‌های موجود در کشور مانند اسپوتنیک، سینوفارم، کوواکسین و آسترازنکا در افراد بالای ۱۸ سال تزریق میشود. تا زمانی که اطلاعات در مورد واکسن‌های کووید ۱۹ در کودکان کامل‌تر شود، تزریق واکسن در سنین کمتر از ۱۸ سال توصیه نمی‌شود..اطلاعات در مورد واکسیناسیون کووید۱۹ در کودکان محدود است
به چه مواردی فوریتهای پزشکی گفته می شود؟
چگونه با برقراری تماس تلفنی از خدمات اورژانس استفاده کنیم؟
اطلاعاتی که باید در اختیار اورژانس قرار دهید؟
اقدامات افراد حاضر در صحنه تا رسیدن آمبولانس اورژانس ۱۱۵ چیست ؟
در چه مواردی که در آنها می توان از اورژانس ۱۱۵ تقاضای کمک کرد:
چه مواردی فوریتهای پزشکی گفته می شود؟
بیماریها و حوادث اورژانس به مواردی اطلاق می گردند که در صورت عدم ارائه به موقع اقدامات درمانی ، منجر به صدمات عضوی و یا جانی میشود.
چگونه با برقراری تماس تلفنی از خدمات اورژانس استفاده کنیم؟
وقتی با تلفن اورژانس ( شماره ۱۱۵)تماس می‌گیرید، در مورد وضعیت فعلی بیمار و نوع حادثه از شما سوال می شود. اگر با چندین مصدوم مواجه شده‌اید، به تعداد مصدومین و نوع آسیب آنها اشاره کنید اینکار باعث افزایش سرعت عمل و دقت تصمیم گیری در پرسنل اتاق فرمان اورژانس خواهد بود. اگر در مورد موقعیت مکانی خود مطمئن نیستید، هراس به خود راه ندهید. سعی کنید از افراد محلی و اطرافیان موقعیت جغرافیایی محل را جویا شوید.
در تماس با اتاق فرمان اورژانس سعی کنید خونسردی خود را حفظ کنید تا بتوانید تمام اطلاعات موردنیاز را ارایه کنید.
اطلاعاتی که باید در اختیار اورژانس قرار دهید؟
جزییات زیر ضروری هستند:
- شماره تلفن خودتان
- محل دقیق حادثه
نوع مورد اورژانس ، به عنوان مثال «حادثه رانندگی دو ماشین جاده مسدود شده و سه نفر گیر افتاده است»
تعداد، جنس و سن تقریبی مصدومان و هر چیزی که در مورد وضعیت آنها می‌دانید؛ به‌عنوان مثال «مرد، پنجاه و چند ساله، مشکوک به حمله قلبی، ایست قلبی».
جزییات هر نوع خطر مثل گاز، مواد سمی، صدمه خطوط نیرو یا وضع آب و هوا (مثلاً مه یا جاده یخ زده)
اقدامات افراد حاضر در صحنه تا رسیدن آمبولانس اورژانس ۱۱۵ چیست ؟
بعد از برقراری تماس با شماره ۱۱۵ و دادن شرح حال بیمار و آدرس محل حادثه به موارد زیر توجه نموده و خود و دیگران را ملزم به رعایت آنها بدانید.
۱-سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و دیگران را نیز به آرامش و پرهیز از اقدام عجولانه تشویق نمایید.
۲-راه را برای رسیدن نیروهای امدادی به محل حادثه باز نگه دارید چنانچه باز کردن مسیر نیاز به کمک نیروی پلیس دارد حتما موارد را با پلیس ۱۱۰ در میان بگذارید. در تصادفات چنانچه محل حادثه در نقطه ای قرار دارد که هر لحظه امکان ورود ماشین های دیگر به محل حادثه و خطر برخورد با مصدومین و خودرو آنها وجود دارد ( بعد از پیچ یا نقاط کور)، در فاصله ای دورتر از محل حادثه دیگررانندگان را از وجود خطر در مسیر آگاه سازید.
۳-وسیله نقلیه خود را در محلی دورتر از محل حادثه پارک کنید.
۴-از جابجا کردن مصدومینی که امکان صدمات سرو گردن و ستون فقرات در آنها وجود دارد بپرهیزید. چنانچه محل حادثه احتمال آسیب بیشتر را برای مصدوم بهمراه دارد مانند زمانی که اتومبیل آتش گرفته و یا در حال سقوط در پرتگاه است با رعایت احتیاط و با حداقل حرکت ، مصدوم را از محل خارج سازید.
۵-چنانچه مصدوم در محل حادثه گیر افتاده مانند شخصی که در اثر تصادف در اتومبیل خود حبس شده و دربها باز نمی شود حتما از نیروهای امداد نجات ( در شهرها آتش نشانی و در جاده هلال احمر ) تقاضای کمک نمایید و حتی المقدور از اقدام برای رها سازی بیمار در شرایط عادی بپرهیزید.
۶-هرگز به بیمار و مصدومینی که هوشیاری آنها کامل نیست آب و غذا ندهید زیرا بدلیل عدم هوشیاری کامل و ناتوانی در بلع ، ممکن است آب و غذایی به بیمار می دهید راه هوایی بیمار را ببند و باعث خفگی وی شود.
در چه مواردی که در آنها می توان از اورژانس ۱۱۵ تقاضای کمک کرد:
بیماری های قلبی
بیماری های تنفسی
آسیب های دستگاه اسکلتی و عضلانی
آسیب های چشم
بیماری های سیستم عصبی مانند: تشنج و حمله صرعی، سکته مغزی با علائم فلج اعضا، اختلال تکلم و موارد دیگر،اختلال هوشیاری ، بارداری
حوادث ترافیکی حوادث شغلی و محیطی، مانند: سقوط از بلندی،سوختگی،برق گرفتگی،آوار،مسمومیت های داروئی و شیمیائی،خودکشی،گزیدگی توسط مار، عقرب و سایر جانوران،غرق شدگی.
۱-فرآورده های غذایی، آرایشی و بهداشتی مجاز ایرانی(ساخت داخل کشور)باید دارای چه مشخصاتی باشند:
۲-در هنگام خرید جهت اطمینان از اصالت کالای سلامت محور خارجی باید به چه چیزی توجه کرد:
۳-تراریخته چیست:
فرآورده های غذایی، آرایشی و بهداشتی مجاز ایرانی(ساخت داخل کشور)باید دارای چه مشخصاتی باشند:
۱-دارای پروانه ساخت به همراه آرم سیب از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
۲-نام محصول
۳-نام کارخانه تولید کننده
۴-آدرس دقیق کارخانه
۵-ترکیبات و مواد تشکیل دهنده فرآورده
۶-مخاطرات احتمالی یا دستور مصرف(در صورت لزوم)
۷-تاریخ تولید و انقضاء
۸- سری ساخت
-در هنگام خرید جهت اطمینان از اصالت کالای سلامت محور خارجی باید به چه چیزی توجه کرد:
داشتن برچسب ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت بر روی محصول
-تراریخته چیست:
تغییر در ساختار ژنتیکی محصولات کشاورزی به نحوی که بتوان از آنها، محصول بهتری با خصوصیات مفید به دست آورد.مثلا با تغییر ژنتیکی می توان گیاهانی مقاوم به آفت و حشرات، سموم علفهای هرز، خشکسالی، سرما و ... تولید کرد و یا گیاهانی که دارای مواد مغذی بیشتر مثل انواع اسیدآمینه، پروتئین و ویتامین هستند تولید کرد. در خصوص اینکه ایجاد تغییر ژنتیک در محصولات غذایی برای انسان یا محیط زیست و جانداران دیگر مضر است یا نه اطلاعاتی دقیقی وجود ندارد.
نشانگر رنگی یا جدول راهنمای تغذیه ای چیست:
جدولی است که در آن میزان چربی، قند ها و یا نمک و ... مشخص شده است و افراد در سنین مختلف و یا دارای بیماریهای مختلف (فشار خون، چربی خون، دیابت و ...) جهت کنترل مصرف نمک، قند و چربی یا میزان دریافت کالری روزانه به آن توجه کنند . سهم مواد غذایی چیست:
مقدار مصرف فرآورده غذایی در هر نوبت در روز